قلعه وکیل‌آباد در خاطرات حاج‌حسین حاجی‌پور 
دانش‌آموزان هنرستان محله زیباشهر، شاگرد اول‌های صحنه هنر 
بیت‌الزهرا (س) گره از مشکلات اهالی عنصری باز می‌کند
«نیکی تنها این نیست که به هنگام نماز صورت خود را به مغرب و مشرق کنید. نیکوکار کسی است که به خدا و روز رستاخیز و فرشتگان و کتاب آسمانی و پیامبران ایمان آورد و مال خود را با تمام علاقه‌ای که بدان دارد، به خویشاوندان و یتیمان و از‌کار‌افتادگان انفاق کند.»
دنبال کردن این کلام ارزشمند ما را می‌رساند به بیت‌الزهرا (س). روی کاغذ می‌شود «یک مکان؛ سمت راست بازار رضا از فلکه آب، آخرین کوچه»!
اما در دل اهالی محله فراتر از اینهاست و می‌شود «یکی از پایگاه‌های اصلی مردم حوالی بازار رضا (ع)»؛ پایگاهی که در بسیاری از برنامه‌های محلی و حتی شهری محله عنصری مشهد نقش‌آفرینی دارد.
نزدیک‌ترین برنامه بیت‌الزهرا (س) به امروز ما، مراسم رونمایی از «تمبر یادمان پیش‌کسوتان و شورا‌های امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر هیئت‌های مذهبی مشهد» است که چند روز پیش و با حضور تنی چند از مسئولان شهری برگزار شد.
این برنامه بهانه‌ای پیش روی ما گذاشت تا در خطوط زیر با همراهی یکی از هم‌محله‌های قدیمی به نام سیدحسن میرمرتضوی نگاهی داشته باشیم به بیت الزهرا(س) و برنامه‌هایی که هدف تمامی آنها، چیزی نیست جز بهتر کردن زندگی مردم محله.
همت سال ۶۸
از قدیمی‌های بیت‌الزهرا (س) که بپرسی، می‌شنوی «سال ۶۸ مرحوم محمدصادق صداقت، مرحوم رضا کامل‌نواب، مرحوم بی‌بی‌حمیده میرمرتضوی و مرحوم فاطمه احمدی به‌عنوان اعضای هیئت امنا دور هم جمع شدند و خیریه کوچک جان‌نثاران حضرت الزهرا(س) در جوار فلکه حضرت را راه انداختند.»
خیریه‌ای که کمک به خانواده‌های نیازمند و سالمندان اطراف فلکه آب را سرلوحه کار خود قرار داده بود و تلاش می‌کرد گرهی از کار مردم باز کند.
این تلاش تا سال ۷۶ دوام پیدا کرد چرا‌که با قرار گرفتن مکان خیریه در طرح نوسازی باید یک جابه‌جایی اساسی صورت می‌گرفت.
یک‌سال طول کشید تا بالاخره فضای ۵۶۰ متری فعلی بیت‌الزهرا (س) به همت واقف مرحوم سیدمحمود میرنقیبی و برادرانش برای خیریه سرپا و برنامه‌های قدیمی دوباره از سر گرفته شد، آن هم با ثبت رسمی موسسه خیریه جان‌نثاران حضرت الزهرا (س) به شماره ۷۸۵.
با نقل مکان خیریه، شرایط زمان حجت‌الاسلام اعلم‌الهدی، سیدحسن میرمرتضوی، احمد عرب، صادق جلالیان، حسن کامل‌نواب، سیدمصطفی مظلومی، حسن احمدی، افسانه خاکشور و نیره عرب‌زاده را به‌عنوان اعضای هیئت‌مدیریه خیریه به این فکر می‌اندازد که برنامه‌های خود را در بیت‌الزهرا (س) گسترش دهند.
این‌گونه است که دیگر کار‌های مردمی به برنامه بیت اضافه شده و می‌شوند جزو اهداف اصلی؛ مواردی، چون رسیدگی به امور خانواده‌های بد‌سرپرست و ایتام، کمک‌هزینه تهیه دارو و درمان به افراد نیازمند، کمک جهیزیه به مستمندان و کمک‌هزینه‌های تحصیلی برای فرزندان مددجو.
یار ۳۰۰ خانوار
درآمد‌هایی همچون کمک‌های خیّران، جمع‌آوری هدایا، نذورات، صدقات، رد مظالم، سهم سادات، فطریه و کفاره اهالی محله این امکان را به بیت‌الزهرا (س) داده که امروز بیش از ۳۰۰ خانوار را که بیشتر از هزار و ۳۰۰ نفر از اهالی محله و محله‌های همجوار را تشکیل می‌دهند، تحت پوشش خود داشته باشد.
خانواده‌هایی که توسط واحد مددکاری بیت‌الزهرا (س) شناسایی شده و برای هرکدامشان پرونده‌ای تشکیل داده‌اند تا کمک‌ها بهتر و منظم‌تر به‌مددجویان برسد.
در کنار این کمک‌ها، خدمات واحد درمان بیت‌الزهرا (س) نیز کمک‌های زیادی به همسایگان نیازمند محله کرده است.
با هماهنگی‌هایی که با تعدادی از پزشکان، مراکز درمانی و بیمارستان‌ها صورت گرفته، افراد تحت پوشش و معرفی‌شده از سوی خیریه بیت‌الزهرا (س) می‌توانند از برخی تسهیلات درمانی بهره ببرند.
در حال حاضر هشت درمانگاه و بیمارستان به‌صورت نیمه‌بها و ۳۸ پزشک به‌صورت رایگان، مددجویان این خیریه را پذیرش می‌کنند.
همچنین با حمایت‌های خیّران، واحد توزیع بیت‌الزهرا (س) این امکان را پیدا می‌کند که به صورت ماهیانه ارزاق و خواروباری را بین خانواده‌های مددجو توزیع کند.
در حال حاضر هشت درمانگاه و بیمارستان به‌صورت نیمه‌بها و ۳۸ پزشک به‌صورت رایگان، مددجویان این خیریه را پذیرش می‌کنند
ویژه نوعروسان
تامین جهیزیه یکی از اصلی‌ترین برنامه‌های موسسه خیریه جان‌نثاران حضرت الزهرا (س) است که بیشتر توسط خانم‌های محل صورت می‌گیرد.
البته بیشتر برنامه‌های این قسمت در حسینیه حضرت زهرا (س) که واقف آن مرحوم سیدبتول حسینی خامنه‌ای، خواهر مقام معظم رهبری و بخشی از موقوفات بیت است، انجام می‌شود.
در این حسینیه علاوه‌بر فعالیت‌های مذهبی و فرهنگی معمول هرساله با رسیدن سالروز میلاد با‌سعادت حضرت زهرا (س) ۱۸ سری جهیزیه و هم‌زمان با ایام عید غدیر ۱۲ سری جهیزیه به نوعروسان نیازمند محله تقدیم می‌شود.
در این برنامه همچنین برای نوعروسان کلاس‌های آموزشی اخلاق در خانواده، مهارت‌های زندگی قبل و هنگام ازدواج و بهداشت در خانواده با حضور استادان حوزه و دانشگاه برگزار می‌شود.
تا امروز اگر حساب کنیم، بیش از ۳۰۰ نوعروس با جهیزیه و برنامه‌های خیریه بیت‌الزهرا (س) زندگی خود را آغاز کرده‌اند.
البته کمک‌های بیت‌الزهرا (س) به جوانان به همین‌موارد ختم نمی‌شود؛ مجتمع مسکونی یاس نبی (س) در بولوار بهمن یکی دیگر از موقوفات بیت است که به تازه‌عروس‌ها و تازه‌داماد‌های تحت پوشش اینجا اختصاص داده شده است.
به لطف واقف این مجتمع، خانه‌های اینجا به‌مدت دوسال در اختیار جوان‌های نیازمند تحت‌پوشش بیت‌الزهرا (س) گذاشته می‌شود تا در آغاز زندگی گرفتار کرایه‌خانه نباشند و زندگی را آسان‌تر شروع کنند.
وکلای رایگان
به هرحال زندگی‌های امروز است و مشکلات فراوان خانوادگی و شهری. همین است که مشاوره‌های قضایی یکی دیگر از برنامه‌هایی است که در این مکان انجام می‌شود؛ برنامه‌ای که کارشناسان حقوقی و قضایی شهر به همت متولیان بیت‌الزهرا (س) به‌صورت رایگان برای مردم محله اجرا می‌کنند.
مسئولان بیت‌الزهرا (س) به واسطه سال‌ها ارتباط نزدیک با مردم محل به‌خوبی می‌دانند که بسیاری از آنها به‌دلیل ناآگاهی از حقوق قانونی خود و سردرگمی در پیچ‌وخم‌های اداری در رویارویی با مشکلات حقوقی و قضایی قادر به احقاق حق خود نیستند و بعضا دچار مشکل می‌شوند و حقوقشان پایمال می‌شود.
همین است که روز‌های یک‌شنبه بیت‌الزهرا (س) را اختصاص داده‌اند به این موضوع تا با همکاری افتخاری ۸ مشاور حقوقی، ۹ وکیل از جمله آقایان اسدی، تقی‌زاده، شاهی، صبور و خانم دانشمند و چند تن از قضات دادگستری مثل آقایان عرب، گلدانی، امینی‌زهان، مظلومی و شریف‌زاد، مسائل قضایی و حقوقی مردم محل پیگیری و به بهترین نتیجه ممکن، ختم شود.
کمیته‌ای برای رفع اختلاف‌های هیئتی
از سوی دیگر گاهی پیش می‌آید که هیئت‌های مذهبی شهر با مشکلات حقوقی، اداری و گاه قضایی روبه‌رو شوند. بیت‌الزهرا (س) شاید نخستین جایی باشد که این هیئت‌ها برای حل اختلاف و مشکل خود به آن مراجعه می‌کنند.
برای تسهیل کار هیئت‌ها، مدتی است که کمیته حل اختلاف هیئت‌های مذهبی مشهد در بیت‌الزهرا (س) فعال شده است.
به این ترتیب با مطرح شدن موارد اختلاف در اینجا پیش از مراجع قضایی بخش عمده‌ای از کار‌ها در فضای صمیمی بیت‌الزهرا (س) حل و فصل می‌شود و دیگر نیازی به طی مراحل بعدی نیست؛ این را می‌شود از حل سالیانه بیش از ۱۰۰ مورد اختلاف هیئت‌ها فهمید.
البته با پیشنهاد دادستان مشهد، فعالیت بیت‌الزهرا (س) در این بخش کمی گسترش یافته و علاوه بر هیئت‌ها حالا مشکلات خانوادگی اهالی محل هم در این مکان برطرف می‌شود.
هدف از تمام اینها، زنده‌کردن سنت‌های خوب مساجد ماست که در برخی از مناطق شهر به فراموشی سپرده شده‌اند.
عملکرد خیریه بیت‌الزهرا (س) در این بخش چنان درخشان بوده که مسئولان قضایی شهر گاهی حتی رسیدگی به پرونده‌های اهالی محله را به تاخیر می‌اندازند تا در فضای شورایی این خیریه به صلح و سازش ختم شود.
دایره وام
از آنجا که بیشتر همسایه‌های خیریه جان‌نثاران بیت‌الزهرا (س) از قشر متوسط و رو‌به‌پایین هستند، مسائل مالی یکی از اصلی‌ترین مشکلات آنها به‌شمار می‌رود.
خیریه با همکاری سازمان اقتصاد اسلامی شعبه مشهد تلاش کرده در حد توان خودگرهی از مشکلات اهل محل بگشاید. تا امروز بیش از ۳۵۰ نفر با وام قرض‌الحسنه ۵۰۰ هزار تومانی که از این خیریه گرفتند، توانسته‌اند بخشی از مشکلات خود را که بیشتر برای تهیه جهیزیه و امور درمانی بوده، رفع کنند.
کلاس فرهنگی‌ورزشی
درست است که بیشتر فعالیت‌های مجموعه بیت‌الزهرا (س) به امور خیریه و کمک‌رسانی به مددجویان اختصاص یافته، اما این باعث نشده که از برنامه‌های فرهنگی و ورزشی غافل شوند؛ به ویژه این روز‌ها که در فصل امتحانات هستیم، کتابخانه اینجا کار خیلی از دانش‌آموزان محله را راه می‌اندازد.
کتابخانه «گوهر پنهان بقیع» تجهیز شد تا امروز با بیش از سه‌هزار کتاب،پذیرای کتاب‌خوان‌های محله باشد
کتابخانه «گوهر پنهان بقیع» همین سال گذشته بود که با همکاری شهرداری منطقه تجهیز شد تا امروز با بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ کتاب پذیرای کتاب‌خوان‌های محله باشد.
فعالیت کانون فرهنگی یاس نبوی (س) نیز در کنار برنامه‌های کتابخانه سبب شده ضمن فراهم آوردن امکانات لازم برای تحصیل دانش‌آموزان و دانشجویان تحت پوشش توسط خیریه، به مسائل تربیتی آنها نیز رسیدگی شود.
به همین‌دلیل و برای رشد و اعتلای فرهنگ اصیل اسلامی در خانواده‌های تحت پوشش، هر از چندگاهی کلاس‌های مختلف آموزشی و مذهبی در بیت‌الزهرا (س) برگزار می‌شود تا علاقه‌مندان امکان استفاده از آن را داشته باشند.
برگزاری مسابقات کتاب‌خوانی و مسابقات قرآنی و دینی از این جمله‌اند که هدف بیشتر آنها ترویج برنامه‌های دینی و مذهبی تشیع جعفری عنوان شده است.
در بخش ورزش نیز احداث سالن ورزشی شهید سیدحسین میرمرتضوی از سال گذشته این امکان را به متولیان بیت‌الزهرا (س) داده که تعداد زیادی از برادران محله را در ورزش‌های رزمی و پرورش‌اندام فعال کنند و به فعالیت‌های بیت، جنبه ورزشی هم بدهند.
فضایی برای همه
همان‌طور که پیش از این اشاره شد، برخی از فعالیت‌های بیت‌الزهرا (س) جنبه شهری دارد و به محله ما منحصر نمی‌شود. فعالیت‌ها و خدمات ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر در هیئت مذهبی مساجد و موسسات خیریه از جمله همین فعالیت‌هاست.
البته جنبه مشهدی بیت به همین ستاد ختم نمی‌شود؛ زیرا با احداث سالن اجتماعات بیت‌الزهرا (س) فرصتی پیش آمده که دیگر هیئت‌های مذهبی مشهد نیز از فضای آن بهره‌مند شوند همان‌طور که تا قبل از این از اصناف گرفته تا ستاد امر به معروف و نهی از منکر مشهد برخی از جلسات و کلاس‌های آموزشی‌شان را در فضای بیت‌الزهرا (س) برگزار می‌کردند.
* این گزارش سه شنبه، ۲۸ خراد ۹۲ در شماره ۵۷ شهرآرامحله منطقه ۷ چاپ شده است.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
